تشخیص تورم گره های لنفاوی و درمان آن
شرایط مختلفی میتوانند موجب تورم گرههای لنفاوی شوند، به ویژه گرههایی
به گزارش : گرههای لنفاوی ساختارهای گرد و کوچکی هستند که نقشی کلیدی در سیستم ایمنی بدن انسان ایفا میکنند. گرههای لنفاوی مایعات، مواد زائد، و میکروبهای مضر را جمع آوری و تصفیه میکنند.
بدن انسان دارای صدها گره لنفاوی است. گرههای لنفاوی اصلی که ممکن است افراد مشاهده یا احساس کنند، در این قسمتهای بدن قرار دارند:
* زیر فک
* دو سمت گردن
* زیر بغل
* دو سمت کشاله ران
مایع لنفاوی پیش از این که در نهایت به سینه بازگردد، از گرههای لنفاوی در سراسر بدن عبور میکند. طی این فرآیند، مایع لنفاوی مواد مضر مانند باکتریها، ویروسها و مواد زائد بدن را جمعآوری کرده و به دام میاندازد. گرههای لنفاوی مایع را تصفیه کرده و بار دیگر آن را همراه با نمکها و پروتئینها به جریان خون بازمیگردانند.
همچنین، گرههای لنفاوی حاوی سلولهای ایمنی هستند که به مبارزه با عفونت از طریق حمله به میکروبهای جمع آوری شده توسط مایع لنفاوی کمک میکنند.
گرههای لنفاوی ممکن است زمانی که فرد با یک عفونت موقت مواجه است، متورم شوند. تورم در نتیجه فعالیت سلولهای ایمنی در گرههای لنفاوی رخ میدهد.
مکان تورم اغلب با بخش تحت تأثیر لوزالمعده قرار گرفته مرتبط است. به عنوان مثال، یک عفونت گوش ممکن است موجب تورم گرههای لنفاوی در نزدیکی گوش شود، در شرایطی که عفونت قسمت بالایی دستگاه تنفسی ممکن است به تورم گرههای لنفاوی در گردن منجر شود.
چگونگی بررسی تورم گرههای لنفاوی
افراد میتوانند وضعیت تورم گرههای لنفاوی را با اعمال فشاری آرام بر ناحیه، مانند بخشهای کناری گردن، بررسی کنند. گرههای لنفاوی متورم شبیه به تودههای نرم و گرد احساس خواهند شد و ممکن است به اندازه یک نخود یا انگور باشند. آنها ممکن است نسبت به لمس حساس باشند که این شرایط به التهاب اشاره دارد. در برخی موارد، گرههای لنفاوی بزرگتر از اندازه معمول به نظر میرسند.
گرههای لنفاوی به طور موازی در دو سمت بدن قرار دارند. افراد میتوانند گرههای لنفاوی در هر سمت را بررسی کرده و از نظر اندازه با طرف دیگر مقایسه کنند.
افراد بسیاری که دارای گرههای لنفاوی متورم هستند به واسطه حرکات ناگهانی یا کشش بیش از حد، درد را نیز تجربه میکنند. از جمله این حرکات میتوان به گردش ناگهانی و سریع گردن، یا خوردن غذاهایی که جویدن آنها دشوار است، اشاره کرد.
گرههای لنفاوی متورم اغلب با علائم دیگر همراه هستند. این علائم متفاوت بوده و به مشکل زمینهای بستگی داشته و از آن جمله میتوان به گلودرد، سرفه، یا علائم شبه آنفلوانزا اشاره کرد.
دلایل تورم گرههای لنفاوی
شرایط مختلفی میتوانند موجب تورم گرههای لنفاوی شوند، به ویژه گرههایی که در سر و گردن قرار دارند. از جمله این شرایط میتوان به اختلالات خود ایمنی، برخی انواع سرطان، و عفونتهای پانسمان زخم شایع، مانند آنفلوانزا اشاره کرد. برخی داروها، مانند داروهای ضد مالاریا و ضد تشنج نیز میتوانند موجب تورم گرههای لنفاوی شوند.
بیشتر مردم با لنفادنوپاتی موضعی مواجه میشوند که در آن تنها گرههای لنفاوی یک بخش خاص از بدن متورم میشوند. زمانی که تورم گرههای لنفاوی در بیش از یک بخش رخ میدهد، این شرایط به نام لنفادنوپاتی عمومی شناخته میشود و معمولاً نشان دهنده یک بیماری سیستمیک یا گسترده در بدن بوده که ممکن است به مراقبت پزشکی نیاز داشته باشد.
در ادامه با دلایل تورم گرههای لنفاوی با جزئیات بیشتر آشنا میشویم:.
عفونتها
عفونتهایی که میتوانند موجب تورم گرههای لنفاوی شوند بیشتر ویروسی هستند. از جمله شایعترین عفونتها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* سرماخوردگی
* آنفلوانزا
* عفونتهای سینوس
* مونونوکلئوسیس
* ورم لوزه
* عفونتهای دندان یا لثه
* عفونتهای استافیلوکوکوس
* گلودرد استرپتوکوکی
* عفونتهای پوست
* عفونتهای قارچی
عفونتهای شدیدتر که میتوانند موجب تورم در یک یا چندین گره لنفاوی شوند شامل موارد زیر میشوند:
* آبله مرغان
* بیماری سل
* سرخک
* سرخجه
* هرپس
* بیماری لایم
* اچآیوی
* توکسوپلاسموز
تب خراش گربه که به نام بیماری خراش گربه نیز شناخته میشود میتواند موجب تورم لنفاوی موضعی در بخش نزدیک به جای چنگ زدن گربه شود.
اختلالات سیستم ایمنی
از اختلالات سیستم ایمنی که میتوانند موجب تورم گرههای لنفاوی کرم رژودرم برای از بین بردن جای زخم شوند میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* لوپوس اریتماتوز سیستمیک (لوپوس)
* آرتریت روماتوئید
* سندرم شوگرن
سرطان
اگرچه کمتر شایع است، اما گرههای لنفاوی متورم میتواند نشان دهنده یک تومور بدخیم یا سرطان باشد که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* لنفوم
* بیماری هوچکین
* لوسمی
* متاستاز یا گسترش سرطان موجود
* سارکوم کاپوسی
برخی عوامل خطرآفرین میتوانند احتمال ابتلا به یک مشکل لنفاوی بدخیم، مانند لنفوم را فزایش دهند که از آن جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* سن بیش از ۴۰ سال
* مرد بودن
* سفیدپوست بودن
افراد مبتلا به یک گره لنفاوی بدخیم ممکن است متوجه سفتی یا لاستیکی بودن گره لنفاوی شوند. همچنین، ممکن است علائم سیستمیک، مانند تب، تعریق شبانه و کاهش وزن ناخواسته را تجربه کنند.
تورم در گرههای لنفاوی کشاله ران
عفونتهای منتقله از راه روابط جنسی، مانند سفلیس و سوزاک، میتوانند موجب تورم گرههای لنفاوی، به ویژه در ناحیه کشاله ران شوند.
عفونتهای عودکننده، عفونتهای قسمت پایینی بدن، و آسیبدیدگی پاها نیز میتوانند موجب تورم گرههای لنفاوی در کشاله ران شوند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در بسیاری موارد، تورم گرههای لنفاوی طی دو تا سه هفته و پس از غلبه بدن بر عفونت کاهش یافته و از بین میرود. در صورت تداوم مشکل بیش از این مدت زمان، باید برای بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کنید.
از قطره آهن فروزومال دیگر دلایل مراجعه به پزشک میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
یک گره لنفاوی که سفت یا لاستیکی احساس میشود.
یک گره لنفاوی که آزادانه حرکت نمیکند.
یک گره لنفاوی که قطر آن یک اینچ (۲.۵ سانتیمتر) یا بیشتر است.
گرههای لنفاوی متورم که با تعریق شبانه، شکم درد، کاهش وزن ناخواسته یا تب بالا همراهی میشوند.
تشخیص
پزشک میتواند با انجام یک معاینه جسمانی با تمرکز بر ناحیه تحت تأثیر قرار گرفته و صحبت درباره علائم و سابقه پزشکی فرد به بررسی گرههای لنفاوی متورم اقدام کند.
همچنین، ممکن است آزمایشهایی برای تشخیص دلیل تورم تجویز شوند. این آزمایشها ممکن است شامل یک آزمایش خون ساده برای بررسی نشانههای عفونت شود.
آزمایشهای تصویربرداری نیز به پزشک در بررسی دقیق گرههای لنفاوی و ساختارهای اطراف آنها در بدن کمک کنند که از آن جمله میتوان به سونوگرافی، سیتیاسکن، و امآرآی اشاره کرد.
در صورت تداوم تورم برای چندین هفته یا بروز نشانههای هشداردهنده، پزشک ممکن است نمونه برداری از یک گره لنفاوی را تجویز کند.
درمان گرههای لنفاوی متورم
گره لنفاوی متورم معمولاً پس از بهبود عفونت از بین خواهد رفت. همچنین، ممکن است تورم با مصرف داروهای تجویزی، مانند آنتیبیوتیکها یا ضدویروسها از بین برود.
اگر بیمار دارای بافت متورم باشد، پزشک ممکن است داروی ضدالتهاب تجویز کند.
اگر یک بیماری زمینهای مسئول تورم گرههای لنفاوی است، درمان این شرایط باید به کاهش تورم کمک کند.
از جمله درمانهای خانگی هیدروژل برای گرههای لنفاوی متورم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* مصرف داروهای ضد درد بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن
* استفاده از یک کمپرس مرطوب گرم روی ناحیه تحت تأثیر قرار گرفته
* مصرف مایعات فراوان، مانند آب و آبمیوه تازه
* استراحت کافی برای کمک به بهبود بدن
منبع: عصر ایران