بعد از ۴۰ سالگی خطر ابتلا به سرطان دهان افزایش می‌یابد و میانگین سن ابتلا به این بیماری ۶۰ سالگی است.

این سرطان، هشتمین سرطان شایع در مردان و پانزدهمین سرطان شایع در میان زنان است. بالا بودن شیوع آن در مردان، احتمالا به دلیل مصرف بیشتر سیگار در آنهاست.

طبق نظر کارشناسان، بیش از ۹۰ درصد مبتلایان به سرطان های ناحیه دهان (دهان، زبان، بخش هایی از سوختگی با آب جوش بینی، گلو، لب و حنجره) کسانی هستند که از تنباکو استفاده می کنند.

علایم این سرطان شامل یک برآمدگی رنگ پریده و با حاشیه سخت است، این ضایعه بزرگ می شود و زخم آن به آسانی خون ریزی می کند. در مواردی افراد دچار اشکال در تکلم و بلع می شوند.

این سرطان با سیگار رابطه مستقیم دارد

آمار دقیقی درباره افزایش شیوع سرطان دهان در کشور وجود ندارد، اما طی تحقیقی که انجام شده بود ساکنان گنبدکاووس و گرگان بیشترین میزان ابتلا را داشتند، زیرا از موادی مانند ناس استفاده می‌کنند که به‌شدت سرطان‌زاست.

سرطان دهان، بخش‌های مختلف از جمله لب، کف دهان، مخاط دهان، سقف دهان و قاعده زبان را می‌تواند درگیر کند و بر همین اساس به انواع مختلف تقسیم می‌شود، به عنوان مثال سرطان لب بیشتر در افرادی دیده می‌شود که پیپ استفاده می‌کنند.

استفاده از نیکوتین، قلیان و توتون‌هایی که مواد پماد زخم بستر آروماتیک دارند، محرک‌های خطرناکی هستند.

اما نکته امیدوار کننده درباره این نوع از سرطان این است که اگر به موقع و در مراحل اولیه تشخیص داده شود بیمار می‌تواند عمر طبیعی داشته باشد. اما در صورتی که سرطان متاستاز داده باشد (یعنی در بدن پخش شده باشد)، ممکن است دردسرساز شده و بیمار را از درمان ناامید کند.

افراد باید توجه داشته باشند که در صورت وجود ضایعات سفیدرنگ در دهان و وجود پلاک‌های سفید و قرمز (لوکوپلاکی) که در نهایت منجر به آفت دهان می‌شود، به پزشک مراجعه کرده و نسبت به تشخیص به موقع اقدام کنند.

علل سرطان دهان

- وجود سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان دهان

- استعمال هر نوع دخانیات : جویدن تنباکو خطر ابتلا را ۵۰ برابر می‌کند. کشیدن سیگار خطر ابتلا را شش برابر می‌کند.

- مصرف مشروبات الکلی : مصرف نوشیدنی‌های الکلی، خطر ابتلا را شش برابر می‌کند.

- قرار کرم اسکار رژودرم گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید

- بیماری هایی مانند «لوکوپلاکی» نوعی لکه قرمز یا زخم دهان که روی دهان تاثیر می گذارد و احتمال خطر بروز سرطان دهان را افزایش می دهد.

علائم سرطان دهان

- گوش درد طولانی‌مدت

- لثه‌های قرمز یا سفید

- وجود زخم طولانی‌مدت در دهان

- خونریزی بدون علت در دهان

- از دست دادن دندان‌ها

- وجود برجستگی در ناحیه گردن

- بی‌حسی در ناحیه لب یا چانه

- وجود درد هنگام بلع غذا

- احساس مداوم مزه ترشی در دهان که حتی پس از مصرف دارو برطرف نمی شود.

- ورم، لکه های زبر و برآمدگی روی لب ها، زبان و یا گردن

- شل شدن دندان ها

- درد مداوم و احساس ناراحتی در دهان

- زخم پشت گلو و سختی در بلعیدن غذا

- مشکل حرکت فک

- از آن جا که نمی توانید غذا را قورت دهید، دچار کاهش وزن می شوید.

- گرفتگی یا تغییر صدا

- خرید قطره آهن فروزومال بوی نامطبوع دهان

اگر چه این علایم همیشه مربوط به سرطان دهان نیستند، اما در صورت مشاهده این علایم به دندانپزشک مراجعه کنید.

تشخیص سرطان دهان

مهم‌ترین نکته تشخیص زودهنگام است.

آزمایش های خون، نمونه برداری و رادیوگرافی به تشخیص زودهنگام این سرطان کمک می کند.

۱۴ درصد از تشخیص‌ها زمانی است که سرطان در مرحله پایانی است.

۴۶ درصد از تشخیص‌ها در مرحله ناحیه‌ای است.

۷ درصد وضعیت سرطان مشخص نیست.

۳۳ درصد از تشخیص‌ها، در مرحله موضعی است.

ولسکوپ بهترین وسیله برای تشخیص زودهنگام سرطان دهان است.

در این وسیله، از نور برای تشخیص طبیعی یا غیرطبیعی بودن بافت استفاده می‌کند.

انجام آن تنها یک تا دو دقیقه طول می‌کشد.

تعداد زیادی از دندانپزشکان از آن استفاده می‌کنند.

پیشگیری از سرطان دهان

موادغذایی مری انسان مناسب برای پیشگیری از سرطان دهان شامل مرکبات و میوه و سبزی های سرشار از ویتامین C است.

چنانکه نتایج تحقیقات مرکز سلامت جامعه دانشگاه هاروارد روی ۴۲ هزارمرد نشان داد، وجود مقدار کافی ویتامین ث، احتمال ابتلای مردان به ضایعات پیش سرطانی دهان را ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش می دهد.

منبع: تبیان

منبع