مقایسه گونه های گیاهی ایران و اروپا
سرزمین ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص و تنوع اقلیمی، از جایگاه منحصر
به گزارش ، کشور ایران هم اکنون به لحاظ غنای گیاهی و تنوع زیستی دارای 11 اقلیم از 13 اقلیم شناخته شده جهانی است. طبق اعلام پژوهشگران کشور هم اکنون از هشت هزار گونه گیاهی موجود ایران، بیش از دو هزار و 300 گونه دارای خواص دارویی، عطری، ادویهای و آرایشی بهداشتی است.
دکتر محمد حسین صالحی سورمقی، استاد دانشگاه و محقق پیشکسوت در زمینه گیاهان دارویی در گفتگو با خبرنگار سیناپرس گفت: هرچه آب و هوای یک منطقه متنوع تر باشد، تعداد موجودات و گیاهان آن ناحیه نیز متنوع تر و بیشتر خواهد شد. مسلما سرزمینی پانسمان نقره برای زخم پای دیابتی که از آب و هوای سردی برخوردار است، گیاهان کمتری رشد پیدا می کنند.
این استاد دانشکده داروسازی دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: خوشبختانه ایران در نقطه ای از کره زمین قرار گرفته که محل تلاقی انواع و اقسام آب و هوا است به همین دلیل یکی از منحصر به فردترین شرایط آب و هوایی جغرافیایی را در دنیا دارد؛ تقریبا همه آب و هوای دنیا را یک جا در کل ایران داریم. مثلا زمستان امسال شاهد اختلاف بیش از پنجاه درجه ای در دو نقطه ایران بوده ایم. در چابهار درجه هوا حدود بیست و چهار و در منطقه اردبیل و شمال غربی کشور نزدیک به منفی سی و سه بود. چنین تغییر آب و هوایی در طول بیست و چهار ساعت تقریبا در هیچ کجای کره زمین یافت نمی شود اما اگر سرتاسر قاره اروپا را بگردیم، پزشکی کودکان تغییرات آب و هوایی تقریبا بین هفت تا ده درجه است.
وی افزود: هم اکنون تغییرات آب و هوایی، شرایط جغرافیایی گوناگون جنگلی، کویری و کوهستانی و ارتفاعات مختلف، باعث شده تا تنوع گیاهی مختلف غذایی، دارویی و صنعتی در ایران داشته باشیم. گیاهان شور پسند در نواحی کویری مانند سمنان و کرمان و گیاهان آب پسند در نواحی شمالی ایران رشد و نمو پیدا کنند.
به گفته وی، آب و هوای چهار فصل ایران باعث شده هم اکنون تنوع گیاهی و گیاهانی که به اصلاح در فلور گیاهی داریم بسیار زیاد و تقریبا در دنیا نمونه باشد.
صالحی خاطرنشان کرد: در حال حاضر اگر تنوع گیاهان ایرانی را با قاره اروپا مقایسه کنیم، در کل قاره اروپا دو هزار و هفتصد گونه گیاهی وجود دارد. در حالی که هم اکنون درمان خانگی سوختگی با آب جوش بر اساس تحقیقات پژوهشگران در ایران حداقل هشت هزار و حداکثر یازده هزار گونه گیاهی یافت شده است یعنی به طور متوسط ما نزدیک نه هزار تا ده هزار گونه گیاهی داریم یعنی تعداد گیاهان ایران به تنهایی نزدیک به سه برابر قاره اروپا است.
وی تصریح کرد: تعداد زیادی از این گیاهان به اصلاح علمی اندمیک یا خاص ایران هستند و در هیچ کجا از کره زمین یافت نمی شوند. هم اکنون به روی تعدادی از این گیاهان مطالعه شده اما هنوز روی مقدار زیادی از این گیاهان مطالعه ای صورت نگرفته تا متوجه ارزش آنها شویم.
وی اظهار داشت: گیاهانی که اکنون فقط در سرزمین ایران وجود دارند، یک سرمایه بزرگ ملی محسوب می شود. ما اکنون گیاهان صنعتی و دارویی با ارزشی مانند زعفران داریم. از سوی دیگر اگر چنانچه گیاهی بومی و خاص ناحیه دیگر مانند آفریقا و نواحی آسیایی را نیز وارد ایران کنیم و در یکی از نقاط کشور بکاریم، این گیاهان توانایی سازگاری با آب و هوای ایران را خواهند داشت. این در حالی است که چنین شرایطی را نمی توان در کشور سردسیری مانند سوئیس یا دیگر نواحی اروپایی پیدا کنیم. این شرایط آب و هوایی را نمی توان به طور مصنوعی در این کشورها ایجاد کرد.
این استاد دانشگاه عنوان کرد: خوشبختانه ما اکنون این شرایط را داریم تا گیاهان غیر بومی و با ارزشی که در کشورمان وجود ندارد را وارد ایران کنیم. مثلا گیاه اکالیپتوس گیاه بومی ایران نبود و طی چند دهه گذشته از کشور استرالیا وارد کشور شده و با شرایط آب و هوایی ایران سازگاری پیدا کرده است.
وی گفت: موز، خربزه درختی، کیوی و چای از جمله گیاهان غیر بومی ایران هستند که پس از ورود به ایران در آب و هوای کشور رشد و نمو پیدا کرده اند.
وی خاطرنشان کرد: شرایط آب و هوایی ایران استثنایی و بی نظیر است بنابراین اگر هر یک از گیاهان غیر بومی صنعتی، خوراکی یا دارویی با مطالعه علمی در نواحی مختلف ایران کاشته شوند، می توانیم این گیاهان را مانند اکالیپتوس یا چای مورد بهره برداری قرار دهیم.
منبع: سینا پرس