به گزارش : قرنیه لایه شفاف و خارجی چشم است که وظیفه هدایت پرتوهای نور به داخل چشم و محافظت از اجزای داخل چشم از جمله عنبیه و مردمک را دارد. «زخم قرنیه» یکی از مشکلات شایع است که معمولا با احساس ناراحتی شدید چشم، قرمزی، اشک‌ ریزش و حساسیت به نور همراه است. علاوه بر درد شدید، زخم قرنیه زمینه‌ احتمال عفونت‌های چشمی را هم تشدید می‌کند. به دلیل این که این روزها استفاده از تلفن همراه و صفحه نمایشگر افزایش یافته است و دانش آموزان و دانشجویان زیادی از این فناوری ها استفاده می کنند بهتر است اطلاعات مان را در این زمینه و راه های پیشگیری از آن افزایش دهیم:

چرا قرنیه خراشیده می‌شود؟

تقریبا تمام اجسامی که در تماس مستقیم با صورت و چشم است،‌ می‌تواند موجب آسیب به قرنیه و خراش روی آن شود. شاخه درختان، پرزهای برس آرایش، ناخن دست، تراشه‌های جوشکاری، کناره کاغذ، درمان سوختگی با آب جوش شن و ماسه و لنزهای آلوده یا شکسته از مهم‌ترین علل فیزیکی آسیب به قرنیه محسوب می شوند. البته در بسیاری از موارد عادت های اشتباه در زندگی روزمره مانند استفاده مدام و طولانی مدت از رایانه و تماشای صفحه تلفن همراه و کشیدن دایم دست‌ها به چشم زمینه‌ساز این مشکل است.

مواجهه مستمر با صفحات نمایشگر و خشکی چشم

این روزها خشکی چشم یکی از مهم‌ترین علل بروز خراش قرنیه است. زمانی که اشک به اندازه کافی در چشم‌ها ترشح نشود، چشم دچار خشکی به‌خصوص طی خواب شبانه می‌شود. در این وضعیت، هنگامی که فرد صبح چشم‌ها را باز می‌کند، پلک روی قرنیه اصطکاک پیدا می‌کند وقرنیه آسیب می‌بیند. گرچه ترشح ناکافی غدد اشکی می‌تواند ناشی از علل متعددی مانند مصرف برخی داروها، مواجهه مستمر با نور خورشید، استعمال دخانیات، افزایش سن و برخی بیماری‌های خودایمنی باشد اما این مسئله در افرادی که به‌طور مداوم با رایانه یا تلفن همراه کار می‌کنند، کاملا شایع است.

علایم ابتلا به «خراش قرنیه»

قرنیه یکی از حساس‌ترین اجزای بدن است و کرم رژودرم حتی کوچک ترین آسیب به آن می‌تواند با درد شدید همراه باشد. زمانی که قرنیه دچار خراش می‌شود، بارزترین علامت هشدار درد و احساس وجود جسم خارجی در چشم است. این مسئله در مراحل اولیه معمولا فرد را به خاراندن مداوم چشم ترغیب می‌کند که عامل تشدید خراش خواهدبود.

علاوه بر این، قرمزی، اشک‌ریزش به‌خصوص هنگام بیدار‌شدن از خواب، حساسیت به نور، سردرد، احساس گرفتگی در چشم و تاری دید از دیگر علایم مهم ابتلا به این مشکل است.

درمان «خراش قرنیه»

درمان خراش قرنیه متناسب با عامل زمینه‌ای شدت عارضه متفاوت خواهدبود. معمولا در مراحل اولیه، استفاده از قطره‌های اشک مصنوعی 3 تا 4 مرتبه در روز به بهبود عارضه کمک می‌کند. هرچند بهتر است از انواع قطره‌های فاقد مواد نگهدارنده استفاده شود تا عوارض دیگری برای چشم به‌وجود نیاید.

در مواردی که خراش عمیق شده‌ باشد، ممکن است متخصص چشم استفاده از ژل‌های ترمیمی را برای یک ماه لازم بداند و پس از معاینه مجدد درمان را ادامه دهد یا قطع کند. اگر خراش عامل بروز عفونت شود هم استفاده از آنتی‌بیوتیک ضروری است تا التهاب و قرمزی بهبود یابد.

گاه لوزالمعده متخصص چشم در بعضی موارد لنزهای درمانی را توصیه می‌کند. این لنز توسط پزشک روی قرنیه قرار می‌گیرد و موجب تسکین درد می‌شود و اغلب روند بهبود را تسریع می‌کند.

در بیشتر موارد، خراش قرنیه با چنین اقدامات درمانی بهبود می‌یابد اما اگر خراش خیلی عمیق، مزمن و روی مردمک باشد، ممکن است درمان نکردن آن منجر به نابینایی فرد شود. از همین‌رو، معاینه دوره‌ای چشم پزشک و جدی‌گرفتن علایم هشدار بسیار ضروری خواهدبود. همچنین باید توجه داشت که درمان خراش قرنیه معمولا طولانی است و نیاز به رعایت توصیه‌های پزشک دارد. معمولا در دوره درمان پزشک توصیه به محافظت چشم در برابر نور شدید، باد و پرهیز از خستگی چشم‌ها نیز خواهد کرد.

توصیه‌های پیشگیری از «خراش قرنیه»

1- از چشم‌ها در برابر باد مستقیم و شدید محافظت کنید.

2- از گرم‌کردن بیش از حد منزل پرهیز و رطوبت محیط را با بخور حفظ کنید.

3- هنگام حضور در معرض نور خورشید یا کارکردن در شرایطی که امکان تماس چشم با ذرات مختلف وجود دارد، حتما عینک داشته‌باشید.

4- دفعات استفاده از لنز را به‌حداقل برسانید. این نکته به‌خصوص در دوران شیوع کرونا اهمیت بیشتری دارد زیرا ویروس از طریق چشم هم می‌تواند انتقال یابد.

5- از استعمال سیگار و دخانیات پرهیز کنید.

6- هرگز بدون عینک شنا نکنید زیرا کلر موجود در آب به‌شدت چشم‌ها را تحریک می‌کند.

7- اگر خشکی چشم از عوارض داروهای مصرفی است، حتما در این زمینه با پزشک مشورت کنید تا در صورت نیاز دارو تغییر کند یا قطره اشک مصنوعی تجویز شود.

سخنی کوتاه با افرادی که با رایانه کار می‌کنند

1- صفحات نمایشگرLED و با سطح آنتی‌رفلکس انتخاب کنید تا آسیب ناشی از نور آبی صفحات نمایشگر کاهش یابد.

2- حتما معاینات دوره‌ای توسط متخصص چشم را انجام دهید و در صورت تشخیص پزشک از قطره اشک مصنوعی استفاده کنید.

3- از کار مداوم با رایانه واقعا پرهیز کنید و پس از هر 30 دقیقه تا یک ساعت حتما چند دقیقه‌ای چشم‌ها را روی هم بگذارید تا استراحت کنند.

4- تمریناتی را که به‌عنوان ورزش‌های چشم معرفی می‌شود ، حتما و به‌طور مرتب انجام دهید و پلک‌زدن مداوم را فراموش نکنید.

5- از هر نوع کار غیرضروری با رایانه و تلفن همراه اجتناب کنید.

6- صفحه نمایشگر را در موقعیتی قرار دهید که کمترین فشار برای تمرکز به چشم‌ها وارد شود. همچنین سطح درشت‌تری از حروف را برای تایپ انتخاب کنید.

7- به‌خاطر داشته‌باشید که خستگی چشم‌ها با کشیدن دست‌ها بهتر نمی‌شود بلکه نیاز به خواب و استراحت کافی خواهدبود.